Bezprecedensowy skandal finansowy i polityczny
Afera Kanału Panamskiego pozostaje jednym z największych skandali III Republiki Francuskiej. Między korupcją, spektakularną upadłością a udziałem czołowych postaci politycznych, ta sprawa głęboko naznaczyła francuską historię polityczną lat 90. XIX wieku.
Compagnie universelle du canal interocéanique
W 1879 roku Ferdinand de Lesseps, otoczony sławą sukcesu Kanału Sueskiego, rozpoczyna monumentalny projekt: przekopanie kanału przez przesmyk Panamski, aby połączyć Atlantyk z Pacyfikiem. Powstaje Compagnie universelle du canal interocéanique, która pozyskuje ogromne fundusze od setek tysięcy francuskich oszczędzających.
Jednak projekt napotyka na nieprzezwyciężalne trudności techniczne, żółtą febrę, która dziesiątkuje robotników, oraz katastrofalne zarządzanie finansami. W 1889 roku spółka upada, pochłaniając oszczędności ponad 800 000 udziałowców.
Skandal wybucha: korupcja i polityczne powiązania
Śledztwo szybko ujawnia, że spółka rozdała miliony franków parlamentarzystom, dziennikarzom i wpływowym osobistościom, aby uzyskać zezwolenia i zdławić krytykę. Ponad 150 deputowanych i senatorów podejrzewa się o przyjmowanie łapówek.
Afera staje się poważnym kryzysem politycznym. Prasa szaleje, opinia publiczna oburza się, a między 1892 a 1893 rokiem odbywa się kilka głośnych procesów.
Clemenceau w centrum burzy
Georges Clemenceau, wówczas deputowany radykalny i wschodząca gwiazda Republiki, sam zostaje splamiony skandalem. Oskarżony przez swoich politycznych przeciwników o udział w malwersacjach, musi stawić czoła kampanii zniesławiającej, prowadzonej m.in. przez dziennikarza Ernesta Judeta.
Ten mroczny okres jego kariery niemal na zawsze złamał jego polityczne ambicje. Pokonany w wyborach w 1893 roku, Clemenceau przechodzi długą „pustynię”, zanim na początku XX wieku powróci na polityczną scenę.
Aby dowiedzieć się więcej: Le véritable Clemenceau Ernesta Judeta
Aby dogłębnie zrozumieć ten burzliwy okres i kontrowersyjną rolę Clemenceau w Aferze Kanału Panamskiego, polecamy lekturę Le véritable Clemenceau Ernesta Judeta.
Opublikowana w 1920 roku, ta praca stanowi bezpośrednie i bezkompromisowe świadectwo o „Tygrysie”, napisane przez jednego z jego najzagorzalszych przeciwników. Poza polemiką, Judet przedstawia szczegółową analizę zaciemnionych obszarów kariery Clemenceau, zwłaszcza podczas Afery Kanału Panamskiego.
Kluczowy dokument historyczny dla każdego, kto interesuje się tym przełomowym okresem III Republiki oraz złożoną osobowością Georges'a Clemenceau.